Thursday, 28 July 2011

Kahehia ga Kinjo Part Two: Muchatha Kwigira na Kabuuri!

Contn'
>>>“mangai Kinjo onakorwo ndukangunye ringi” Ngiguthukira Kinjo niuria ngunyite mugongo na kunuma ngingo. Oo ikindira ria muti,akangunya, ooo icomora akanuma ngingo. Ngiona na tondu nigetha njitukwo nonginya ndare matobokia ngiri~ri, githi ndegukorwo andia ndathira? Ngitetetera. “Ni cama muchatha mayau…onawe wenda kumeria meria tu” Agicokia akigucagia cama ta uyu uraria kigwa. Ngimenya haha riu ni ha uugi. Mundu ta uyu ndekagwo umukomeire. “Kinjo tagaruruka ukome na nda” Akiruga agikoma na nda. Ngimukunja kaguru kamwe iru rikihutia kigokora giake, ngimwira agerie gutagania maguru hanini niguo matina megathure nako kahehia keyambe nahaha thutha. Agika oo uria ndamwiraga. Ngimwira riu Kinjo ta oya tutina naiguru hanini. Akioya. Haha niho andu aitu ndimwiraga, mundu ahuraga kahehia taari kamari arathaka, yaani kimandi. Ngituria maru ngimunyita kuguru guku akunjite, ngimuthinikiriria muti nginya ngihutia kaigagio gake. Akiuga..”Hiiiis!”. Ngimenya ndirabatithia matumbi make me nyungu~ini (fertilizing at source ta thamaki). Reke hure mundu wene kimandi mayau, reke nunumie mbiruri ma, reke mundu wakwa nake arie nyeki, reke amunye nyeki , reke ete nyina…nanie reke hure mundi mu~tree…nginya ngianjia kuigua thiurura.

“Wooi…haha niho ngurukagira riu muchatha witu”..Kinjo agikayururuka. Akianjia kuinainia matina papapa, akigucagia njuiri na kuhuura  kanua ta munyui wa mbaaki. Ngimenya baas, mndu wakwa niakuhiriria kugunyia miberethi. Ngimugarura kahoora o taari gutaganiria, mbiruri ikirurumagira kahehia~ini gake. Ngicomora muti kahoora, akiuga rukemi na akihinga miruki ta uyu waitwo. Ngwati nayo yatigitwo thi~ini~ii , niuria yaraihite. Muchatha agakionekaga taari wa miti iiiri. Ngianjia kumuthua rung’uthu rwake na kiongo kia muti wakwa. Oo ndathua meeri ngamuingiria rimwe, nake agakaya, akeyoya naiguru ta uyu uguikara thi, ni thithi kuingiha. Nanie ndona uguo~ri ngagia roho ota njau ya muhaico umwe, ngamukindira muti nginya akanjira niegukua. Niundu wa karuhuho na mbaa ya kinare~ri, mundu endaga aigua guitar agaita tondu wagathira wanjagia nathari ringi.

Orimwe Kinjo agikayururuka, na akinguthukira ngingo, akingucania na akingomeria nyondo~ini ciake akianuka akiuga “wacomora ringi no ngukuraga”. Ngimenya hiti ino ni hindi wacogotha njuki. Ngianjia kuiniria narua narua ta thungura. Ngahura meeri mwena wa urio na meeri wo motho, ngarikiriria na kugutha kingi kuo thi~i~nii. Reke cocere mwana wene ma. Kahehia gake nako gagakigia karugari na gutendera o ta ice~cream. Reke mwana wene mayau kahehia kanunge weega, naguo muti wakwa reke wiimbe, nayo ngwati reke ithue mundu ma. Ngiona anga ndiriita. Ngicomora runyodo rwake ngiruingiria kanua..o ndakindira ngaucagucia kamuthia ta uyu ukuonga. Nake aigua uguo akaiga ihoya ria muthia ta uyu urakua. Ngarehithiria njitukwo ngacoka ngacokia…orimwe akiuga thika riu ni ndakua. Akianjia kuinaina ringi…ngiigua tumai tuhiu twagutha he-ke ciakwa . karugari kau ndingietiririe. Ndakindira meeri nanie ngiigua nyee ciacuha, namo matina magicokanirira ta ma mundu ukuhingira ndore, ngikuura maitho na ngiigua kirugari kiahura mwiri. Ndakindira meeri ri, ngiigua kiongo ta gi gwatuka, naguo muti ngiigua ta uyu waraiharaiha…ndageria gwiciria uria njogu ingitumirira niguo gacoti kore~ri, mbica ya njogu ikarega guka, instead ya Kathirini kasavuri igoka, thithi ukongerereka.

Ngiuga ni ngutara thico maita ikumi , ria ikumi na imwe nguithie…andu aitu Kinjo athiururukirie thende orimwe hwa!, ngiigua tari ngereni yaikio githima…breki igituika, shoti nacio nit a ciateng’eranagia tondu ndathiaga kuhorera ngainaina ringi tungi tukaruga. Ngikomera gathuri~ini ga Kinjo. Kinjo akiheherera gutu~ini akinjira..”mangai muchatha ungigakua wage ha guthikwo~ri, nindakuhe irima riri riakwa gatagati~ini ka maguru makwa ugathikwo ho, nduure njiguaga cama”  Baas..andu aitu ingigakiaga kabuuri nimwamenya kuuria mugathika!

Ndeegeka mundu ndiumaga oro~uguo prururu taari nduthi ndiracuka..no. Ninyinagiria hanini ta kuringia mutungi kana kung’aaria mucuba niguo nine murio wega. Ngacoka ngaguthaguthithia thi tutina twa mundu uria ndirakaria hanini, naari murio ugicoke gitina, na ahuyuke maundu maria arenda arikie. Ndanjia kuiniria~ri, ngianjia kuigua karugari nahaha thende, ta kindu kiranungira. Ngi~ignore riambere, no ngiigua aca..urugari ucio ti wa mukio. Ngiigua gwakubio. Ngicoka ngiigua Kinjo niakirire na aheha ta uyu muku~uu. Kahehia gake nako kooma ta mubira wa basketball, ona gugakindira ni wiira. Ngitamburukia guoko gwakwa kwihutia itina njigue nikii kiu…andu guoko gwakwa gukiingira iniuru thi~i~nii ria njogu…..ngihugura..ngimiona niyo ino yukitie ta ngoma..kanduindui gakwa gakiurira nda…ngiringika!

To be continued….

Thursday, 21 July 2011

Kahehia ga Kinjo Mukurino na Ndarama

Kinjo agicomoka haaria kinare akuite kinuthu gia ngunia ya karati na ng'ong'o. Ahumukaga akahuha kahuni na maniuru, nayo mihumu yake niudu wa heho ikaruta ndoogo ta mituriru ya bujoti nguru. Niundu wa uria murigo ucio wagucitie kamugutho gake~ri, kahehia gake kaimbiri~ire tari ngundi gakunjite. Gagacoka gagetandaiya kahinguritie iromo, hakoneka ta kanua ka ngu~uu (hippo) kana ka raira* arakaire agatembania iromo, kana ihungu ria ngamira (camel toe). “muchatha njaura murigo uyu mayau ndigugiatuka mugongo?” Ni~ii ndiaguire handu hangi otiga ritwa “murigo”, nayo mbiruri ikihanda, o ta ya mumo.

“Mangai kai wakigiire tuthede atia Kinjo?” Ngiuria Njoki na gathauti ta kanyoka cia mugunda wa edeni. Uria Njoki atanyitire ni ati, nikuri thende (yaani matina) na nikuri tuthende (yaani turomo tutu tukoragwo tuimbiirie haha wengenye~ini na njira ingi no utuite iromo cia kahehia). “Maya makwa na nigwo manogire ni kumiria karati kinare mayau~ri, wamendera ki?” Kinjo gikiuga gigithuguaga thende ciake nyumu ta cia njogu. To kuuma thende ciake ciomite tu, ni cigacoka cikahang’arara ta honge cia muti wa mwenyere, na guthukia muno igakorwo itaiganaine, yaani giatu kimwe gia thende gigakorwo ni kihinju gukira kiu kingi. Ngwiciria ni wa itina ria umotho (as in nginya matina make ni mari preference ta mooko (left kana right hand{ass}) tondu ria mwena wa urio rionekaga ri riororo  gukira ria umotho. Akorwo ti uguo~ri, niende guikarira mahiga muno athii kuna ngu, na aikaragira na riomotho. Korwo ni thende iriagwo, cia Kinjo angithiaga githinjiro ndaguriti, ithe agocoka nake athinji mamuregete ta uria maregaga ng’ombe irathua, ni gucong’iha.

“Nduta murigo nawe tiga thuti! Na wi mukio muuru muno muchatha” Kinjo gikiguthuka na mugambo wa muka mukuru kianyitukia njuthiriirie kahehia gake, mubuto wakwa naguo ukuhihite nikuoywo na iguri ni mbiruri oo inji itanyihiire mugwanja uki~iganana na wa Maiko Jackishoni uria waciarirwo e mundu muiru agikua e mu~sherisheri. “Wigarure nawe ngwaure kai mukio wakwa urakuria njira? Ningi kwanja wiriga gwikwo ri kuuma woha maremba maya? Nduke ngunogore mahindi Kinjo na utigage gwitua nduiguaga kaundu waririkana uria twakurumanitie nawe haaria praimari~ini tiga ni thuraku cia turiire tungiararire tugikana!” Ngicokia njagite thoni ta muruithia.

Kinjo kuigua uguo~ri agitheka oo ta kariko, eng’aureire ta ciumiri cia thiga kana ciehura mbiro. Nyondo ciake nacio atheka cigaki~inaina ota cia muini uria witagwo Chakira uria wainire karwimbo karia ka waodikap tahuthi afrika getagwo “Amina Amina eeh eeh weka weka itumbi~eeh eeh, Amina Amina usicherewe, Amina wakwa!” Ngiukia keeri, rita riri heke igicuha hanini, kuonania nginya ingiahutirio ni kawandawira njigue thithi, no guitukwo. Nake ona uguo muti waimbiri~ire ri, akianjia guthigina..ngimenya baas….Kinjo mukurino, niatubirwo ni muchatha.

Hwa~ini waikarire muno utakinyiite, niria mathaa mathiaga kahora. Heho nayo ya kinare nditigagia nginya tuthee nikwaga tha. Ungithie kinare gugikinya thaa imwe tiga anake na Njogu (elephants), gutikoragwo na andu barabara.~ini. Ngikira kagoti na ngikua rwa njora na tochi, angarau njogu yakiumira ignore ngienja githima kia Kinjo, ngimimurike yuure. Twacemanagia hau praimari~ini , oharia ndamwiki~ire ria mbere, karigu kanini na atanakuwa arume angi aingi mokire thutha wakwa. Ndaririkana uguo~ri, ngokia ndageria guthuguma ngaremwo. Ndari haut a ndagika ikumi b4 tucemanie. Orimwe ngiigua mugambo wa ndarama ikihurwo, styro ya gikurino ii haraya. Mugambo naguo wathiaga ugikuhagiriria, oo ndaikaranga ngaigua no guuka uroka.  Wakuhiriria muno~ri, ngifrashi gatosi, ii ndigagikorwo ni ithu cingorire. Mundu wakwa agitana..”muchatha”…baas..ngimenya eitha aigire athii kecha kana oka na ndarama niguo athiture njogu (handu ha gukuua irebe)..hehehe

Ndamukisi~ri, ahehete iromo ta ibati, ngitika.No ndaikia guoko haha kahehia~ini gake~ri, kahiuhite ta njiko ya makara ma mutarakwa. Ngiimenya ti mbarafu ngwedaga, ni karugari. Ngimutunya ndarama ngimiguithania haut hi..pungurum!. Ngimuhura kata hwa!, ngimuoya gikuo kia mafiriri naiguru hubu,Ngigucia githurwari kia Raymond ekirite chupwi, nake agicomora kaguru kamwe, gagitigwo karengerete iru~ini ria kuguru ku~uu kungi, gukinunga kahehia, mbiruri yakwa nayo ikigamba ta njogoo ikihoya mwera..kokooooooo!. Ngimugwira na nda, nyonereirie mbiruri kuo ku!...akiuga..Ameni muriu wa nyina wa Kamau…..

To be continued tomorrow…..

Tuesday, 19 July 2011

Muchatha Thigonji

Muchatha arikia nathari~ri, atwarirwo cukuru wa kamira ndigithu primary school krass wanu. Niakenire muno tondu gutiri kindu endete ta guthii wanu anyuage karia ka nyayo na gukua mondo kana bagi nahaha ng’ong’o agithii cukuru. Uria itoi ni ati, tiga kuheo iria~ri, andu kuu primary matiheagwo ucuru ta uria twaheagwo ni mwarimu nanise (Nancy) kuuria nathari. Ningi, ati andu nimahurugwa ngome, mitari na thende mundu aremwo ni gwika mathabu wega. No atiriri, kai ingiakimenyire atia itathiite cukuru ngeyonere?

Kwari muthenya wa gatatu, muthee wakwa (Ngai aromuhurukia thaayu), andwarire  anguite na maithikiri ha bundi mutia ngatumirwo kinyatha na shati ya yunifomu yakwa ya thukuru. Akira mutia ati~ri “Mutia, ta tumira mubuu uyu thurwari neene igukinya haha maru~ini tondu no arakura naari agikinye nayo krass boo (four)”. Mutia nake niguo ekire, na ta mabundi ma nguo maria mangi~ri, akira baba..”thii ukagira Ruciu thaa inyanya” Muthee akiuga niwega. Gucoka na mucii ~ri kwari kamuikuruko, ugwo baba ndacocerire gaikia nginya tugikinya.

Twonana na Kihii kingi kiari krass two hwa~ini ucio~ri, gikinjira atiri..”muchatha, niuramenya akorwo ukaingira thukuru oke ukaingira kirathi kia Mr. Njoroge ma na niguo ahuranaga?” Ngimenya baas..muchatha niathira. Ngimaka muno ngimuria..:kai kirathi kia Mrs. Kamau gikiihuru?” Gikinjira..”Mrs Kamau endaga airitu pekee. Niwathira” Mucatha ona Atari na mathugumo magiuka. Heke nacio ikiurira naku~uu nda. Nayo ngoro yakwa ikianjia kuhura narua. Orimwe ngiigua ningi ta thiurura ukunyita, ngian jia guthigina nginya wakandu. Nakio kihii giki kiona uria hingicikire~ri, gigitumura kanua gikiuga..”ndukamake ningukuhe thiri na ndukahurwo tene na tene” Ngiigua thayu wacoka, nah eke igiikuruka kamuhuko~ini gacio. Mathugumo namo makiuriria na thiurura ugithire, uthiu naguo ugikenga ota wa mwana..Ngimuuria..”wooi njira tu” Gikiuga “nawe no nginya uhe kagi karia gaku ka biu (yaani ga~tennis ball). Ngimwira hatiri mbaaara.

“Muchatha, githi ndu~ii mai ma ndigiri ni mithaiga?” Ngikuura maitho Jemithi anjia kung’anira styro ya kurega kuhurwo. “Ungieda Mr. Njoroge ndakanakuhure, thie urogote mai ma toto yanyu wikire muhuko, ooo thigonji imwe muhuko wa nguo ciaku na igiri wiikie mondo~ini ya mabuku maku na umenye nonginya makorwo me ma~ira “ Ngimenya baas muchatha niehotanira. Ndainuka~ri, muchatha agithi~ii moja kwa moja nginya haria toto itu yohagwo. Ngirogota mibibi kadhaa na ngiikia kamunyore~ini, kwihariria uria muthenya uyu ungi ngaroka kumaikia modo~ini..na thutha ucio kinyatha~ini ndoya ha mutia.

Gwakia~ri ngihura thigonji iria muhuko. Ngiroka kirathi. O ta uria Jemithi anjirite~ri, Mr Njoroge ambire gutuhurira noise maker. Akiuga kuu ti nathari., na kwaria ma tutianegenaga. Ngimenya ni tondu itaikitie mubibi muhuko~ini wa shirt yakwa. Ngicomora mubibi waari bag~ini ngiwiikia muhuko wa chati. Mwarimu nake akianjia kwinyita iniuru. Akiuga ati~ri..”he mundu guku wimiriire..na ngwenda oo mundu anungire mwenzake..nginya tumenye nuu”. Ndaari deski ya mwisho…na twaikarite na kiiritu gietagwo Nduta. Ndiamenyaga nikii giatumaga arimu a primary meere mundu nonginya maikarire ndeski na muiritu. Nduta ngimunungira, ndaari na kindu. No nindamenyaga muchatha no arithira. “Rugama muchatha na wambe moko” Nduta gikinjira. Ngianjia guthigina naguku wakandu. Nyee nacio ningi icio..chup!..ikiurira, ngitigwo na kamuhuko pekee.

“Mwarimu ni hiki kihii kiko na thigonji ya funda kwa mufuko” Nduta akianirira na mugambo munene. “Hata kwa modo yake iko”. Mwarimu akirugama agiuka o haaria ndaari. Akinjuria.”ii kihii giki kai ukamaga na ndigiri?” Ngitetera..ndirathire kuoha fuda utuku iramirira mwarimu..” andu oothe magitheka. Riu ngirwo ndurie maru nginya ngengere ya ranji ihurwo. Kai muchatha  niguo akionire uuru~ii. Kumanagia na hindi iyo~ri, Mr Njoroge aingiraga kirathi akoiga..”Muchatha thigoji hura brakibodi”..”muchatha thigonji thii ungirire coka”. Nginyanagia na umuthi hari ma~krassmate makwa ma tene manjitaga thigonji.

Onawe wanjita thigonji ..onawe wiyo..hehehe